به مناسبت روز جهانی مالاریا
ابداعات بشر برای ریشه كنی مالاریا
مالاریا یک بیماری انگلی است که سالانه جان خیلی از افراد را می گیرد و به همین دلیل، 25 آوریل(5 اردیبهشت) روز جهانی مبارزه با مالاریا نام گرفته است.
به گزارش نهایت علم به نقل از ایسنا، آمار مبتلایان به مالاریا از سال ۲۰۰۰ تا حالا ۴۰ درصد کاهش داشته است. بر اساس گزارش مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری(NCBI) این کاهش در نتیجه ی اقدامات پیشگیرانه ای چون استفاده از پشه بند و حشره کش ها است. این روش ها به مبارزه با مالاریا کمک می نماید اما پشه ها یاد می گیرند که با این روش ها مقابله کنند. مقاومت پشه ها در مقابل حشره کش درحال افزایش است و همچنان میلیون ها نفر به مالاریا مبتلا می شوند. در سال ۲۰۱۸، ۲۲۸ میلیون مورد مبتلاشدن و ۴۰۵ هزار مورد فوتی وجود داشت که بیش از ۹۰ درصد این موارد متعلق به مناطق جنوبی صحرای آفریقا بودند. در سال ۲۰۱۹ نیز ۲۲۹ میلیون نفر به این بیماری مبتلا شدند و بنظر می رسد این آمار حدودا ثابت مانده است. اما روش هایی نیز وجود دارند که می توانند جلوی این بیماری را بگیرند. در این جا به چند مورد از ابداعاتی می پردازیم که به مقابله با مالاریا کمک کرده اند.
۱. تحلیل کننده ی دی ان ای(DNA)
پژوهشگران از فناوری نانو برای ساخت دستگاهی مقرون به صرفه با کاربری آسان استفاده می نمایند که می تواند سویه های دی ان ای مالاریا را در عرض ۱۵ دقیقه در یک قطره خون تشخیص دهد و این امکان را می دهد که بلافاصله نسخه ای مناسب از داروهای مورد نیاز بیمار در اختیار او قرار گیرد. کنسرسیوم نانومال(Nanomal consortium) که توسط دانشگاه سنت جورج لندن(St George) رهبری می شود و شرکت بیوتکنولوژی کوانتوم دی ایکس(QuantuMDx) این دستگاه را در پاسخ به هشدارهای سازمان بهداشت جهانی در خصوص این که مقاومت دارویی در اثر تجویز داروهای نادرست درحال بالا رفتن است، ساختند.
۲. دستگاه سنسور نوری تشخیص مالاریا
گروهی از دانشجویان دانشگاه ماکر(Makerere) روشی جدید بدون نیاز به سوزن برای آزمایش مالاریا ساخته اند. در این روش که ماتیبابو(Matibabu) نام دارد یک سنسور نوری که به یک تبلت متصل است روی انگشت فرد مورد نظر قرار می گیرد و می تواند وجود مالاریا در خون را تشخیص دهد.
۳ دستگاه تشخیص آمپلینو(Amplino)
شرکت تشخیص مولکولی آمپلینو دستگاه تشخیصی ساخته است که برای کسانی که نیاز به انجام آزمایش مالاریا دارند مناسب می باشد. هدف از ساخت این دستگاه تشخیص سریع بیماری است تا بیماران به سرعت تحت درمان قرار بگیرند و از مصرف بیش از حد دارو جلوگیری شود. این دستگاه چند بار مصرف است و کاتریج آنرا می توان تعویض کرد. این دستگاه به شبکه ی اینترنت نیز متصل است تا دولت ها و پژوهشگران را از نحوه ی گسترش بیماری باخبر کند.
۴ فرمول پشه کش کریلوگ(CreeLog)
این پشه کش می تواند لاروهای پشه ی مالاریا را قبل از بالغ شدن بکشد. این ماده که توسط شرکت کری تولید شده می تواند درون چوب هایی ذخیره و توسط بالگرد به درون آب ها انداخته شود. در مدت ۱۵ روز چوب ها در آب تجزیه شده و مواد را به آرامی درون آب آزاد می کنند.
۵. صابون ضد مالاریا
دو دانشجوی آفریقایی صابونی ساخته اند که مالاریا را دفع می کند. آنها از گیاهان دارویی برای ساخت این صابون استفاده کردند. موکتار دمبله(Moctar Dembélé) و جرارد نیوندیکو( Gérard Niyondiko) در موسسه ی بین المللی آب و محیط زیست درس می خوانند و سازنده ی این صابون ارزان ضدمالاریا هستند.
دمبله می گوید: ما به دنبال چاره ای ساده هستیم. همه از صابون استفاده می نمایند حتی جوامع فقیر.
۶. مقاومت حشرات در مقابل حشره کش
حشره کش ها نقش مهمی در کنترل جهانی مالاریا دارند اما این حشرات حالا نسبت به حشره کش ها مقاوم شده اند و دستاوردهای ۱۰ سال قبل را به چالش کشیده اند. "کنسرسیوم کنترل نوآورانه ناقلین"(Innovative Vector Control Consortium) به همراه شرکت های کشاورزی در حال استفاده از موادی جدید برای هدف قرار دادن حشرات ناقل بیماری هستند تا به تولید نسل بعدی حشره کش ها مقابل مالاریا کمک کنند.
۷. چای ضد مالاریا
آیا یک دمنوش می تواند از مالاریا پیشگیری کند؟ خیلی از جوامع در آسیا و آفریقا برای جلوگیری از مبتلاشدن به مالاریا نوعی از چای را می نوشند که از گیاهی به نام دِرمَنه(Artemisia) درست می شود و شواهد قابل توجهی از اثربخشی آن وجود دارد. این گیاه منبع قدرتمندی برای تولید داروهای ضد مالاریا است. یک آزمایش تصادفی در اوگاندا نشان داده که مصرف یک دفعه در هفته ی این چای در جلوگیری از مالاریا موثر است. با این وجود طعم تلخ آن و احتمال مقاومت پیدا کردن مالاریا در مقابل آن از چالش های اساسی استفاده انبوه از آن در جهت کنترل مالاریاست.
۸. تله های خورشیدی
تله های خورشیدی نیروی خورشید را برای به دام انداختن پشه ها ذخیره می کنند. همین طور می توانند این نیروی ذخیره شده را برای تامین انرژی خانه ای که از آن محافظت می کنند به کار ببرند. این صفحات خورشیدی بر روی سقف خانه ها قرار می گیرد و به تله ای بر روی زمین متصل می شود. درون تله ها ماده ای شیمیایی وجود دارد که پشه ها را به خود جذب می کند یک دستگاه مکش پشه هارو به درون خود می کشد تا نتوانند فرار کنند. این پروژه در جزیره ی روسینگا(Rusinga) اجرا شد و جمعیت پشه ها را تا ۷۰ درصد و میزان مالاریا را ۳۰ درصد کم کرد. این فناوری برای سایر بیماری هایی که بوسیله پشه ها منتقل می شوند نیز قابل استفاده می باشد.
۹. پهبادهای DJI
دو مکان وجود دارد که دانشمندان می خواهند پشه ها را متوقف کنند در محل تولید مثل و محل تغذیه. پروژه هایی مثل تله ی خورشیدی برای محیط های شهری مفیدست اما پهبادهای این شرکت می تواند محیط های بیابانی را برای یافتن پشه ها بررسی کند و مکان های تولید مثل آنها را بیابد. از ماهواره ها نیز برای این مساله می توان بهره برد اما این پشه ها معمولا در محیط های مرطوب زندگی می کنند جایی که وجود ابر مانع از استفاده از تصاویر ماهواره ای می شود. در مدت زمان ۳۰ دقیقه این پهبادها می توانند ۳۰ هکتار را بررسی نمایند.
۱۰. تغییرات ژنتیکی
سازمان غیرانتفاعی مالاریا با بهره گیری از فناوری ویرایش ژن کریسپر دست به تغییرات ژنتیکی پشه ها زد در مرحله ی اول آنها پشه های نر را عقیم سازی کردند و آنها را در طبیعت رها کردند که این مساله موجب کاهش تولید مثل این حشرات می شود. پشه های نر نیش نمی زنند. هدف دوم کاهش جمعیت پشه ها در طولانی مدت است پژوهشگران با دستکاری ژنتیکی موجب بیشتر شدن تولد پشه های نر شدند. و در نهایت در مرحله ی سوم و با انتخاب طبیعی تعداد پشه های ماده کم شده و جمعیت کاهش پیدا می کند.
توقف مالاریا موضوع مهمی برای خیلی از جوامع آفریقایی است و خیلی از سازمان ها به دنبال راه هایی برای جلوگیری از شیوع آن و ریشه کن کردن این بیماری هستند برآوردها نشان میدهد که متوقف کردن مالاریا تا سال ۲۰۴۰ می تواند موجب نجات جان ۱۱ میلیون نفر شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب