راز عجیب مارهای پیتون:
بلعیدن و هضم یک آهو با استخوان هایش!
نهایت علم: با کشف سلول های تازه ای در عمق لایه داخلی روده مار پیتون، پژوهشگران حالا می توانند پاسخ سؤالات مختلفی در مورد این مارهای عجیب را بدهند.
غزال زیاری: در دل طبیعت شکارچیان خیلی معدودی را می توان یافت که طعمه هایشان را بطور کامل ببلعند. تعداد جانورانی که بتوانند وعده غذایی شان را با استخوان و همه اجزایش هضم کنند بمراتب از این هم کمتر است.
اما در بعضی از خزندگان مثل مار پیتون برمه ای (Python bivittatus)، خوردن اسکلت های سرشار از کلسیم شکارهایشان، نه فقط مشکلی برای سیستم گوارش آنها ایجاد نمی کند، بلکه برای ادامه حیات آنها ضروری نیز هست.
هضم استخوان، بی ضرر و حتی مفید!
زنده شناسان سال ها تلاش نموده اند تا بفهمند که چگونه استخوان ها نه فقط برای این مارها بی ضرر و سالم هستند، بلکه بدن آنها قادر می باشد تا زمان و میزان هضم استخوان ها را کنترل کند. حالا محققان پاسخ این سؤال را در کریپت هایی از سلول های تخصصی یافته اند.
تیمی به سرپرستی ژهان-هروه لینیو جانورشناس دانشگاه مون پلیه فرانسه، با بهره گیری از میکروسکوپ های نوری و الکترونی به بررسی درون روده های مار پیتون برمه ای پرداخت تا چرخه تغذیه این خزنده را بهتر درک کنند. کمی بعد آنها متوجه اشیای ریز و ناشناخته ای در امتداد پوشش روده (اپی تلیوم) مار شدند. لینیو دراین باره توضیح داد: «وقتی آغاز به تحلیل این اسفروئیدها کردم، اول فکر کردم شاید تکه هایی از استخوان باشند؛ اما این فرضیه خیلی زود رد شد. سپس این فرض مطرح گردید که این ذرات ممکنست توسط روده و از نوع خاصی از سلول ها تولید شده باشند.»
معجزه سلول های هضم کننده استخوان
حلیل های مورفولوژیکی بعدی این نظریه را تأیید کرد: اسفروئیدها از کلسیم، آهن و فسفر تولید شده بودند و منشأ آنها نوع تازه شناخته شده ای از سلول بود. به طور دقیقتر، این ذرات درون آن چه لینیو آنرا "کریپت" (فرورفتگی یا حفره) در سلول های باریک و تخصصی نامید، قرار داشتند؛ البته در ابتدا مشخص نبود که عملکرد دقیق این سلول ها چیست.
پژوهشگران برای کشف کارکرد آنها، پس از آن که مارهای پیتون را با سه رژیم غذایی متفاوت تغذیه کردند، به بررسی سلول های روده آنها پرداختند. این سه نوع غذا شامل جوندگان کامل، طعمه بی استخوان با کلسیم کم و نوع دیگری که در آن جوندگان بی استخوان با مقادیر بالاتر از حد معمول کلسیم تزریقی تغذیه شده بودند، می شد.
در رژیم هایی که فقط شامل طعمه بی استخوان بود، اثری از ذرات سنگین کلسیم و فسفر در روده پیتون ها مشاهده نشد؛ اما وقتی مارها با جوندگان کامل حاوی استخوان یا رژیم های غنی از کلسیم تغذیه شدند، کریپت های سلولی آنها سرشار از اسفروئیدهای حاوی کلسیم، فسفر و آهن بود. نکته جالب اینجا بود که در مدفوع پیتون ها هم هیچ تکه استخوانی یافت نشد که این نشان می داد که استخوان ها بطورکامل در معده حل شده اند.
طبق گفته لینیو قبل از این چنین ذرات مشابهی در حشرات و سخت پوستان مشاهده شده بود، اما تیم او نخستین گروهی است که چنین ساختاری را در مهره داران مشاهده کرده است.
از آن زمان، او و همکارانش این نوع سلول هضم کننده استخوان را در چند گونه دیگر از مارهای پیتون و بوآ و همین طور در هیولای گیلا (Gila monster) که یک خزندهٔ سمی است، شناسایی کرده اند. او در جواب این که یک مار پیتون متوسط در طبیعت می تواند چند استخوان را هضم کند، پاسخ دقیقی نداد، اما بطور تخمینی اظهار داشت: «سؤال سختی است… مارها می توانند طعمه ای را ببلعند که بالاتر از ۳۰ درصد از جرم بدنشان باشد. اگر فرض نماییم که در مارها مثل بدن انسان ها، استخوان ها حدود ۹ تا ۱۰ درصد از وزن بدن را می سازند، درنتیجه می توان مقدار قابل توجهی از یون های آزادشده از اسکلت طعمه را داشت که بطور کامل در معده حل می شوند.»
لینیو و تیمش حالا درگیر زمینه های پژوهشی دیگری هستند اما او امیدوار است که محققان به بررسی درباره ی این نوع سلول تازه شناسایی شده در مهره داران دیگر ادامه دهند.
منبع: popsci
br />۲۲۷۲۲۷
منبع: elmend.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب