میل گاردان چیست؟
نهایت علم: میل گاردان اهمیت بالای ی در انتقال قدرت موتور به چرخ ها دارد و خرابی آن تأثیرات شدیدی روی عملکرد خودرو خواهد گذاشت.
به گزارش نهایت علم به نقل از خبر آنلاین، به نقل از پدال، میل گاردان یکی از قطعات کلیدی در سامانه انتقال قدرت خودرو به حساب می آید که وظیفه انتقال گشتاور از گیربکس به دیفرانسیل و در نهایت چرخ ها را بر عهده دارد. این قطعه بخصوص در خودرو های دیفرانسیل عقب، شاسی بلندها و خودرو های سنگین اهمیت بیشتری پیدا می کند، چونکه فاصله قابل توجهی میان گیربکس و محور محرک وجود دارد.
میل گاردان با بهره گیری از مفصل های صلیبی یا لغزشی، امکان انتقال نیرو در زوایای مختلف و هنگام تغییر ارتفاع سیستم تعلیق را فراهم می آورد و از بروز ضربه یا شکستگی در قطعات جلوگیری می نماید. نگهداری صحیح از این بخش و بررسی دوره ای بالانس آن، نقشی اساسی در پایین آوردن لرزش خودرو، افزایش عمر قطعات انتقال قدرت و بهبود عملکرد کلی خودرو دارد.
میل گاردان چیست و چه نقشی دارد؟ میل گاردان Driveshaft خودرو، قطعه ای مکانیکی است که نیروی چرخشی ساخته شده توسط موتور را از گیربکس به دیفرانسیل منتقل می کند و معمولا از لوله های فولادی یا آلومینیومی با مفصل های یونیورسال (چهارشاخ گاردان) در دو اختتام ایجاد می شود. این قطعه نقش کلیدی در انتقال گشتاور و تنظیم حرکت چرخشی در خودرو های دیفرانسیل عقب یا چهار چرخ محرک دارد.
اهمیت میل گاردان در حفظ تعادل و کارآیی خودرو غیرقابل انکار است؛ بدون وجود این قطعه قدرت موتور به چرخ ها نمی رسد و رانندگی ایمن مختل می شود. کاربرد اصلی آن در خودرو های سنگین یا وانت ها مانند نیسان زامیاد است که احتیاج به انتقال نیروی بالا دارند، اما در خودرو های دیفرانسیل جلو مانند پژو ۲۰۶، این قطعه وجود ندارد.
ساختار و اجزای میل گاردان این قطعه از اجزای اصلی زیر تولید شده است:
بدنه اصلی
بدنه اصلی میل گاردان، یک لوله فولادی یا آلومینیومی است که ساختار اصلی را تشکیل می دهد و با قطر تقریبی ۵ تا ۸ سانتی متر و طول ۱ تا ۱.۵ متر (بسته به مدل خودرو)، نیروی چرخشی را منتقل می کند. این بخش باید تعادل و استقامت بالایی داشته باشد تا از لرزش یا خم شدن در سرعت های بالا جلوگیری شود.
چهارشاخ گاردان
چهارشاخ گاردان یا مفصل یونیورسال از چهار پایه فلزی با زاویه پذیری تا ۳۰ درجه تشکیل شده و حرکت چرخشی را در زوایای مختلف بین گیربکس و دیفرانسیل جبران می کند. این قطعه با تحمل گشتاور تا مقدار مشخص، در خودرو های دیفرانسیل عقب مانند نیسان زامیاد نقش حیاتی دارد.
اتصال کشویی
اتصال کشویی یا هزار خار بخشی است که با طراحی شیارهای لغزشی تغییرات طول میل گاردان را در حین حرکت خودرو (به دلیل انبساط یا انقباض) جبران می کند. این مکانیسم در جاده های ناهموار برای حفظ تعادل لازم است.
فلنج ها
فلنج ها، صفحات فلزی با سوراخ های پیچ (معمولاً ۴ تا ۶ عدد) هستند که برای اتصال میل گاردان به گیربکس و دیفرانسیل استفاده می شوند و با گشتاور پیچشی مشخص پایداری اتصال را تضمین می کنند. این بخش در مقابل زنگ زدگی باید مقاوم باشد.
بلبرینگ و گردگیر
بلبرینگ ها با تحمل بار شعاعی تعادل میل گاردان را در حین چرخش حفظ می کنند، درحالی که گردگیرها با صیانت از بلبرینگ ها در مقابل گردوغبار و رطوبت عمر مفید آنها را می افزایند.
اجزای میل گاردان
نقش
بدنه اصلی
انتقال نیروی چرخشی و حفظ استحکام
چهارشاخ گاردان (U-Joint)
جبران زاویه و انتقال گشتاور
اتصال کشویی (هزار خار)
تنظیم طول و جبران انبساط
فلنج ها
اتصال محکم به گیربکس و دیفرانسیل
بلبرینگ و گردگیر
تعادل و محافظت در مقابل سایش
انواع میل گاردان این قطعه بسته به نوع کاربری و مشخصات وسیله نقلیه در انواع مختلفی تولید می شود.
یک تکه میل گاردان یک تکه لوله ای بلند و مستقیم است که معمولا در خودروهایی با فاصله کوتاه بین گیربکس و دیفرانسیل استفاده می شود و به خاطر ساختار ساده و هزینه تولید کمتر، پروسه سرویس و نگهداری راحت تری دارد. مدلهای یک تکه بیشتر در خودرو های سواری دیفرانسیل عقب با ابعاد کوچک و وانت بارهای سبک دیده می شود.
دوتکه این نوع میل گاردان ها از دو بخش لوله ای تشکیل می شوند و با یک بلبرینگ میانی به همدیگر متصل هستند. برای خودروهایی با فاصله بیشتر بین گیربکس و دیفرانسیل همچون کامیون ها و شاسی بلندها میتوان از میل گاردان های دوتکه استفاده کرد. این قطعات لرزش کمتری ایجاد می کنند و تحمل بار و گشتاور بیشتری دارند.
مفصل CV در این نوع میل گاردان ها بجای مفصل های صلیبی یا چهارشاخ گاردان از مفصل های CV استفاده می شود تا امکان انتقال قدرت در زوایای بیشتر و بدون تغییر سرعت زاویه ای فراهم گردد. چنین طراحی ای بیشتر در خودرو های دیفرانسیل جلو و کراس اورها بکار می رود چونکه دارای سیستم تعلیق مستقل هستند و میل گاردان باید حرکت آزادانه بیشتری داشته باشند.
نوع میل گاردان
ساختار و خاصیت ها
کاربرد
یک تکه
ساده، سبک، ارزان
خودرو های سواری دیفرانسیل عقب کوچک، وانت های سبک
دوتکه
دارای بلبرینگ میانی، تحمل بار بیشتر
کامیون، اتوبوس، شاسی بلندهای بزرگ
مفصل CV
دارای مفصل های CV، انتقال نرم در زوایای زیاد
خودرو های دیفرانسیل جلو، کراس اورها و شاسی بلندهایی با تعلیق مستقل
نحوه کار میل گاردان میل گاردان مانند یک پل ارتباطی بین گیربکس و دیفرانسیل عمل می کند. زمانی که موتور نیرو تولید می کند، این نیرو ابتدا وارد گیربکس می شود تا متناسب با سرعت و شرایط رانندگی تنظیم شود. خروجی گیربکس سپس به میل گاردان می رسد. قطعه موردبحث گشتاور را با سرعتی ثابت به دیفرانسیل منتقل می کند، جایی که نیرو بین چرخ های محرک تقسیم می شود.
چون گیربکس و دیفرانسیل در یک خط مستقیم قرار ندارند و سیستم تعلیق خودرو مدام بالا و پایین می رود، میل گاردان باید منعطف باشد. برای همین در دو سر آن از مفصل صلیبی یا چهارشاخ گاردان و مفصل CV استفاده می شود تا این قطعه بتواند در زوایای مختلف بچرخد، بدون این که انتقال نیرو گرفتار وقفه یا لرزش شود.
علایم خرابی میل گاردان لرزش شدید زیر خودرو این لرزش که معمولا در سرعت های بالای ۸۰ کیلومتر بر ساعت احساس می شود، ناشی از عدم تعادل یا خم شدگی بدنه اصلی میل گاردان است و می تواند تعادل خودرو را مختل کرده و خطر تصادف را افزایش دهد.
صدای تقه یا جیرجیر هنگام شتاب گیری صداهایی مانند تقه یا جیرجیر در حین شتاب گیری نشان دهنده فرسودگی یا شل شدن چهارشاخ گاردان است که گشتاور را به درستی منتقل نمی کند.
کاهش انتقال قدرت به چرخ ها اگر میل گاردان لطمه دیده باشد انتقال قدرت به دیفرانسیل کاهش پیدا می کند که با شتاب ضعیف تر و احساس لغزش در رانندگی هم راه است.
ارتعاش فرمان یا بدنه خرابی مفصل یا بلبرینگ های این قطعه می تواند ارتعاشاتی در فرمان یا بدنه ایجاد نماید که نتیجه عدم تعادل میل گاردان و فشار اضافی به سیستم تعلیق است.
نشتی گریس از گردگیر پارگی گردگیرها که با نشت گریس همراه می باشد، بلبرینگ ها را در معرض گردوغبار و رطوبت قرار می دهد و سایش سریع را به دنبال دارد.
دلیلهای خرابی میل گاردان بعد از آشنایی با نشانه های خرابی این قطعه نوبت به بررسی دلیلهای خرابی می رسد.
لنگی یا تاب برداشتن مواجهه با دست اندازهای بزرگ یا تصادف می تواند بدنه اصلی میل گاردان را از حالت تعادل خارج کند که منجر به لرزش و کاهش کارآیی انتقال گشتاور می شود.
خرابی چهارشاخ گاردان یا بلبرینگ ها فرسودگی چهارشاخ گاردان یا کمبود گریس در قطعات موجب سایش و ایجاد صداهای تقه می شود که تعادل میل گاردان را مختل کرده و فشار زیادی به خودرو وارد میکند.
پارگی گردگیر پارگی گردگیرها به علت فرسودگی مواد یا ضربه، نفوذ خاک و آب را به بلبرینگ ها ممکن می سازد و سایش آنها را تسریع می کند که نهایتا نشت گریس را به دنبال دارد.
فشار بیش از اندازه به خودرو شتاب گیری های مداوم یا بکسل بار سنگین گشتاور اضافی به میل گاردان وارد میکند و در صورت عدم تحمل مواد سازنده به خم شدگی یا شکستن آن منجر می شود.
کیفیت پایین قطعه استفاده از میل گاردان های غیراستاندارد با جنس ضعیف که مقاومت کششی کمتر از حد استاندارد دارند، موجب خرابی سریع و لرزش های غیرعادی می شود.
روش های تشخیص خرابی میل گاردان روش های دستی
در ابتدا باید میل گاردان خودرو از نظر لطمه های ظاهری شامل لنگی، پارگی گردگیر و نشتی گریس بررسی شود. در زمان تست رانندگی نیز باید به صداهای غیرعادی همچون تقه و جیرجیر توجه کنید.
روش های پیشرفته
ساعت اندیکاتور: ساعت اندیکاتور ابزاری دقیق برای اندازه گیری انحراف یا لنگی بدنه اصلی میل گاردان است که با قرارگیری روی سطح آن، انحرافات بیشتر از ۰.۱ میلی متر را تشخیص می دهد. این شیوه در کارگاه های تخصصی برای شناسایی خم شدگی ناشی از ضربه یا دست انداز استفاده می شود و تعادل گاردان را در سرعت های بالا ارزیابی می نماید.
اسیلوسکوپ: اسیلوسکوپ با تحلیل فرکانس لرزش های میل گاردان و نمایش آنها به شکل موج، خرابی چهارشاخ گاردان یا بلبرینگ ها را شناسایی می کند. این شیوه برای تشخیص ارتعاشات غیرطبیعی در سرعت های بالا مناسب می باشد و به تکنسین ها کمک می نماید تا منبع صدا یا لرزش را دقیق تر ردیابی کنند.
دیاگ: دستگاه دیاگ با اتصال به خودرو، کدهای خطایی خاص را برای شناسایی خرابی در رابطه با میل گاردان یا دیفرانسیل ثبت می کند. این شیوه با تحلیل داده های سنسورها، کاهش قدرت انتقال یا فشار غیرعادی را نشان میدهد و احتیاج به بررسی فوری قطعه را مشخص می سازد.
راهکارهای تعمیر یا تعویض میل گاردان تعمیرات این قطعه می تواند شامل تعویض چهارشاخ گاردان باشد که در زمان وجود لقی و صدای تق تق در زمان شروع حرکت و تعویض دنده تشخیص داده می شود و مزایای آن شامل هزینه های کمتر است هرچند ریسک باقی ماندن لرزش در میل گاردان وجود خواهد داشت. تعویض بلبرینگ وسط در مدلهای دوتکه نیز راهکار دیگر برای حل مشکلات خواهد بود.
در صورتیکه چندین بخش مختلف میل گاردان لطمه دیده و یا تعویض قطعات جوابگو نیست باید میل گاردان را تعویض کنید که اقتصادی تر از تعمیرات پی در پی خواهد بود. البته باید دانست نرخ مصوبی برای تعمیر این قطعه وجود ندارد و عمده کارها به شکل توافقی بین مالک خودرو و مکانیک صورت می گیرد. قیمت میل گاردان هم بسته به نوع خودرو و قطعه بین ۴ تا ۱۰ میلیون تومان برای خودرو های داخلی خواهد بود.
نکات افزایش عمر میل گاردان برای افزایش کارآیی و طول عمر قطعه یاد شده سفارش می شود اقدامات زیر را انجام دهید.
گریس کاری دوره ای هر ۶ ماه: استفاده از گریس باکیفیت در هر ۶ ماه، سایش قطعات بخصوص چهارشاخ را کاهش داده و عمر آن را بیشتر می کند.
بررسی گردگیرها هر ۱۲ ماه: بازرسی سالانه گردگیرها برای ممانعت از پارگی و نفوذ خاک، از خرابی بلبرینگ ها در کارکردهای پایین جلوگیری می کند.
پرهیز از شتاب گیری سنگین و دست اندازها: اجتناب از شتاب گیری بیش از اندازه و عبور آرام از دست اندازها، فشار مکانیکی به میل گاردان را می کاهد.
استفاده از میل گاردان اصلی: نصب میل گاردان با استاندارد کارخانه بجای قطعات غیراصل، دوام آنرا تضمین می نماید.
بالانس دوره ای بعد از تعمیر: تنظیم تعادل میل گاردان با دستگاه بالانس بعد از تعمیر یا تعویض، لرزش ها را در سرعت های بالا حذف می کند.
مقایسه میل گاردان های اصلی و غیراصل میل گاردان اصلی معمولا از فولاد یا آلیاژ استاندارد با دقت ساخت بالا تولید می شود، بالانس کارخانه ای دقیق دارد و دوام آن در مقابل فشار، لرزش و کارکرد طولانی تضمین شده است. در مقابل، میل گاردان های غیراصلی اغلب با مواد ارزان تر و کنترل کیفی محدود ساخته می شوند.
با این که نسخه های غیراصل قیمت پایین تری دارند، اما احتمال تاب برداشتن، لرزش در سرعت بالا و استهلاک زودرس قطعاتی مثل چهارشاخ یا بلبرینگ میانی در آنها بیشتر است. بطور خلاصه، انتخاب میل گاردان اصلی هزینه ی اولیه بیشتری دارد ولی در بلند مدت اقتصادی تر و مطمئن تر است.
عواقب نادیده گرفتن خرابی میل گاردان در صورت بی توجهی به خرابی این قطعه مهم ممکنست یک یا چند مشکل زیر به وجود آید:
۱. لطمه به گیربکس یا دیفرانسیل
۲. کاهش ایمنی در سرعت بالا
۳. هزینه های تعمیر اضافی تا ۲۰ میلیون تومان و بیشتر
۴. رد شدن در معاینه فنی
نتیجه گیری میل گاردان خودرو بعنوان رابط حیاتی بین گیربکس و دیفرانسیل، نقشی اساسی در انتقال و تامین حرکت چرخ ها ایفا می کند و با تحمل فشارهای مکانیکی در سرعت های بالا و شرایط ناهموار، تعادل و ایمنی رانندگی را تضمین می کند.
اهمیت این قطعه در ممانعت از خرابی های زنجیره ای و حفظ کارآیی موتور، بخصوص در خودرو های دیفرانسیل عقب مانند نیسان زامیاد، غیرقابل انکار است و طول عمر آن به شدت به گریس کاری دوره ای، بررسی گردگیرها و استفاده از قطعات اصلی بستگی دارد.
۲۲۷۳۲۲
دلیلهای خرابی میل گاردان پس از آشنایی با نشانه های خرابی این قطعه نوبت به بررسی دلیلهای خرابی می رسد. راهکارهای تعمیر یا تعویض میل گاردان تعمیرات این قطعه می تواند شامل تعویض چهارشاخ گاردان باشد که در زمان وجود لقی و صدای تق تق در زمان شروع حرکت و تعویض دنده تشخیص داده می شود و مزایای آن شامل هزینه های کمتر است هرچند ریسک باقی ماندن لرزش در میل گاردان وجود خواهد داشت. در صورتی که چندین بخش مختلف میل گاردان لطمه دیده و یا تعویض قطعات جوابگو نیست باید میل گاردان را تعویض کنید که اقتصادی تر از تعمیرات پیاپی خواهد بود.
منبع: elmend.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب