نانوذراتی که نویدبخش درمان سرطان هستند
پژوهشگران هلندی، یک سیستم دارو رسانی مبتنی بر نانوذرات ابداع نموده اند که می توانند داروهای بیماری هایی مانند سرطان را مستقیما به سلول های مورد نظر برسانند.
به گزارش نهایت علم به نقل از ایسنا و به نقل از ادونسد ساینس نیوز، "آران ای کوتاه مداخله گر"(siRNA)، به گروهی از مولکول های طبیعی گفته می شود که با خاموش کردن ژن هایی که وظیفه رمزگذاری پروتئین های خاصی را بر عهده دارند، به تنظیم سطح پروتئین کمک می کنند. این مولکول ها به خاطر توانایی خود در تنظیم سطح پروتئین، ظرفیت بالایی بعنوان عوامل درمانی دارند. اگر سطح این پروتئین ها تنظیم نشود، می تواند به سطوح سمی برسد و تخریب سلول ها را به دنبال داشته باشد. با این حال، دانشمندان هنوز برای رساندن آران ای کوتاه مداخله گر به محل مورد نظر خود در بدن، با مشکل روبرو هستند چونکه این مولکول ها بعنوان دارو، ناپایدار هستند و واکنش ایمنی ایجاد می کنند. این موضوع، بدن را ترغیب می کند تا آنها را به سرعت دفع کند.
پژوهشگران "دانشگاه اوترخت"(University of Utrecht) هلند به سرپرستی "پیتر ویدر"(Pieter Vader)، استاد کاردیولوژی و پزشکی ترمیمی این دانشگاه، یک سیستم دارورسانی ابداع نموده اند که می تواند بر این محدودیت غلبه کند.
ویدر اظهار داشت: آران ای کوتاه مداخله گر می تواند برای بیماری هایی که در آنها باید ژن های خاص یا پروتئین های بیماری زا خاموش شوند، بعنوان یک درمان بالقوه عمل کند. آران ای کوتاه مداخله گر باید در سیتوپلاسم سلول های مورد نظر، فعال شود. با این حال، بعنوان یک مولکول بزرگ با بار منفی و همینطور بعنوان یک مولکول قطبی نمی تواند به آسانی از غشای سلول عبور کند.
این گروه پژوهشی، نانوذرات ترکیبی را برای محصور کردن آران ای کوتاه مداخله گر و محافظت از آنها در مقابل آنزیم هایی که به تخریب آنها منجر می شوند، ایجاد کردند. این بستر جدید، از مزایای ماهیت آمفیفیلیک "لیپوزوم ها" (Liposomes) بهره می برد که قطرات چربی هستند که با یکدیگر ترکیب می شوند تا یک حباب یا کره محافظ را به صورت طبیعی تشکیل دهند. همچنین، سیستم دارورسانی طبیعی "وزیکول های خارج سلولی"(EVs) را به کار می گیرد که سلول ها آنها را برای برقراری ارتباط با یکدیگر در سایر قسمت های بدن منتشر می کنند.
آران ای کوتاه مداخله گر را میتوان به آسانی در نانوذرات ترکیبی محصور کرد تا از آنها در مقابل مکانیسم های دفاعی بدن محافظت گردد چونکه لیپوزوم ها می توانند خویش را در اطراف دارو جمع کنند و یک پوشش آبگریز محافظ به وجود بیاورند. همچنین، آران ای کوتاه مداخله گر محصورشده می تواند به واسطه توانایی طبیعی وزیکول های خارج سلولی برای عبور از غشای بیرونی سلول و حمل بار، به آسانی به محل مورد نظر در بدن برسد.
این گروه پژوهشی از روشی استفاده کردند که طی آن، مخلوطی از لیپیدها و حلال را آبگیری می کنند تا یک لایه نازک چربی باقی بماند. سپس مخلوط را در آب حاوی وزیکول های خارج سلولی و مولکول های دارو قرار دادند. آران ای کوتاه مداخله گر در نهایت توسط قطرات لیپید محصور شد تا ترکیب لیپوزوم و وزیکول های خارج سلولی را تشکیل دهد.
ویدر اظهار داشت: ما در این پژوهش نشان داده ایم که با افزایش نسبی محتوای وزیکول های خارج سلولی در این ترکیبات، جذب سلول ها دیگر تحت تأثیر محتوای لیپوزوم قرار نمی گیرد. بنابراین، به نظر می آید که مولکول های سطح وزیکول های خارج سلولی تعیین می کنند که کدام سلول ها می توانند این ترکیبات را درونی سازی و پردازش کنند.
با تغییر نسبت وزیکول های خارج سلولی به لیپوزوم در فرمول این ترکیب، میتوان برگزید که کدام سلول ها دارو را مصرف کنند. علاوه بر این، سلول های گوناگونی همچون سلول های کلیه، عصب و سلول های تخمدان می توانند ذرات ترکیبی را بدون هیچ گونه اثر سمی یا عوارض جانبی جذب کنند. این عوامل، نقش مهمی در طراحی داروهای جدید بر عهده دارند چونکه ترکیبات باید بتوانند فقط سلول های بیمار بدن را هدف قرار دهند و عوارض جانبی ناخواسته را محدود کنند.
پژوهشگران در مرحله بعد، به بررسی این مورد پرداختند که اگر فرمول ترکیب حاوی وزیکول های خارج سلولی، از جمعیت خاصی از سلول های بنیادی باشد و بتواند ترمیم و نجات سلول های سرطان پستان را بهبود ببخشد، چه رخ می دهد. توانایی این نانوذرات در حفظ عملکرد سلول های بنیادی هنگام قرار گرفتن در معرض انواع متعدد سلول های بیمار، نویدبخش توسعه داروهای جدیدی است که سرطان و "بیماری های دژنراتیو"(Degenerative disease) را هدف قرار می دهند.
ویدر افزود: هنوز خیلی زود است که بگوییم ظرفیت سیستم دارورسانی ما در کدام قسمت بالاتر است اما می دانیم که وزیکول های خارج سلولی به دست آمده از "سلول های پروژنیتور"(Progenitor cells)، خصوصیت های احیاکننده ذاتی دارند. بنابراین، کاربردهای پزشکی ترمیمی، منطقی ترین راه به نظر می آید.
با این حال، پژوهشگران هنوز باید مانند هر فرمول سازی جدید دیگری، بعضی از موانع را رفع کنند تا این بستر درمانی به صورت تجاری در دسترس قرار بگیرد. یافته های این پژوهش، ظرفیت دارورسانی در آینده را برای بیماری هایی که درمان آنها دشوار است، نشان می دهند.
این پژوهش، در مجله "Advanced Healthcare Materials" به چاپ رسید.
منبع: نهایت علم
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب